Θανάσης Παπαδόπουλος: Η τυροκομία για ολόκληρο τον Δήμο Καλαβρύτων είναι το οξυγόνο μας

Είναι η παραγωγική δραστηριότητα που κράτησε ζωντανό και δημιουργικό αυτό τον τόπο σε πολύ δύσκολες περιόδους.  Το αιγοπρόβειο γάλα είναι εθ...

Είναι η παραγωγική δραστηριότητα που κράτησε ζωντανό και δημιουργικό αυτό τον τόπο σε πολύ δύσκολες περιόδους. 

Το αιγοπρόβειο γάλα είναι εθνικό προϊόν, είναι η βάση της τυροκομικής παράδοσης και ταυτότητας της χώρας μας και θα πρέπει να υποστηριχθεί και να προστατευθεί απ’ την κυβέρνηση, όπως πρέπει να υποστηριχθούν και οι παραγωγοί του. 

Αυτό επεσήμανε ο Δήμαρχος Καλαβρύτων Θανάσης Παπαδόπουλος κατά τον χαιρετισμό του το βράδυ της Τρίτης, στην εκδήλωση για τους «Πελοποννησιακούς Δρόμους Τυριού» που διοργάνωσαν στην κεντρική πλατεία Καλαβρύτων οι Αναπτυξιακές Εταιρείες Πάρνωνα Α.Ε., ΑΧΑΪΑ - Αναπτυξιακή Α.Ε. και Αναπτυξιακή Ολυμπίας Α.Ε. Ο.Τ.Α.

Στόχος της εκδήλωσης ήταν -στο πλαίσιο του προγράμματος Leader- η ανάδειξη της πολιτιστικής και παραγωγικής ταυτότητας της τυροκομίας στην Πελοπόννησο, η ενίσχυση της διατοπικής συνεργασίας και η δημιουργία βάσεων για τη θεσμοθέτηση ενός διαπεριφερειακού θεσμού με ετήσιο χαρακτήρα, αφιερωμένου στους τυροκομικούς δρόμους του τόπου.

Στον χαιρετισμό του ο Δήμαρχος Καλαβρύτων και Πρόεδρος «ΑΧΑΪΑ - Αναπτυξιακή Α.Ε.» υπογράμμισε ότι οι «Πελοποννησιακοί Δρόμοι Τυριού», έρχονται να αναδείξουν την βαθιά και ιστορικά αναγνωρισμένη τυροκομική παράδοση της Πελοποννήσου, «έρχονται κυρίως ν’ αναδείξουν τους βασικούς πρωταγωνιστές και συνεχιστές αυτής της παράδοσης. Δηλαδή τους ανθρώπους. Τους παραγωγούς, που μέσα απ’ την καθημερινή δουλειά τους φροντίζουν ώστε να φτάνει στο τραπέζι εκατομμυρίων ανθρώπων -στην Ελλάδα και στο εξωτερικό- ένας διατροφικός θησαυρός».

Και πρόσθεσε: «Άλλωστε, τα ελληνικά τυροκομικά προϊόντα θεωρούνται από τα καλύτερα στον κόσμο. Όχι μόνο για τη μοναδική και αυθεντική γεύση τους αλλά και για την υψηλή διατροφική αξία τους που τα καθιστά πηγές πολύτιμων θρεπτικών στοιχείων και βιταμινών, με εξαιρετικά ευεργετικές ιδιότητες για την ανθρώπινη υγεία». 

Ο Δήμαρχος Καλαβρύτων υπογράμμισε, επίσης, την ανάγκη οι «Πελοποννησιακοί Δρόμοι Τυριού» να συνδυαστούν με τους «Δρόμους του Κρασιού» και ν’ αποτελέσουν μέρη μιας τουριστικής διαδρομής. 

«Φέτος, με τις εκδηλώσεις αυτού του διημέρου έγινε ένα σημαντικό βήμα», επεσήμανε ο κ. Παπαδόπουλος. Σημειώνοντας, επίσης, ότι «δική μας θέληση είναι η καθιέρωση ενός Φεστιβάλ Τυροκομίας, μιας διοργάνωσης που πέραν όλων των άλλων θ’ αναδεικνύει την ιδιαίτερη θέση που έχει στην πολιτιστική μας κληρονομιά η τυροκομία και φυσικά τον καθοριστικό ρόλο της στην τοπική ανάπτυξη. Το είπα και χθες, θα το επαναλάβω και σήμερα. Χωρίς την τυροκομική του παράδοση, χωρίς την δύναμη που αντλεί απ’ όλο το δίκτυο παραγωγής γύρω απ’ την τυροκομία, ο Δήμος Καλαβρύτων δεν θα είχε την εικόνα που έχει σήμερα. Για εμάς η τυροκομία είναι παράδοση, είναι ταυτότητα, είναι αξία, είναι εξωστρέφεια, είναι το παρελθόν και το παρόν αλλά κυρίως είναι το μέλλον».  

Ολόκληρη η ομιλία του κ. Παπαδόπουλου:  

Θέλω να συγχαρώ την «Αχαΐα Αναπτυξιακή Α.Ε.» που με την σύμπραξη του Δήμου Καλαβρύτων πήρε την πρωτοβουλία να διοργανώσει σήμερα αυτό το Φεστιβάλ Τυροκομίας που θα μού επιτρέψετε να το αποκαλέσω «1Ο Φεστιβάλ» καθώς είμαι βέβαιος ότι θα υπάρξει συνέχεια στο μέλλον και σίγουρα -με κάποιο τρόπο- θεσμοθέτηση αυτής της διοργάνωσης. 

Μια διοργάνωση που συνδέεται με την Διακρατική Συνεργασία του «Λίντερ» για τους Βαλκανικούς Δρόμους Τυριού στην οποία μετέχουν 11 συνολικά Ομάδες Τοπικής Δράσης απ’ την Ελλάδα, την Ρουμανία και την Βουλγαρία και τρεις Ομάδες - παρατηρητές απ’ την Μολδαβία.  

Ξεκινώντας θα ήθελα να πω το εξής: Η τυροκομία για ολόκληρο τον Δήμο Καλαβρύτων είναι το οξυγόνο μας. 

Είναι η παραγωγική δραστηριότητα που κράτησε ζωντανό και δημιουργικό αυτό τον τόπο σε πολύ δύσκολες περιόδους. 

Είναι και η δραστηριότητα εκείνη που σήμερα δημιουργεί πλούτο στην περιοχή μας. 

Η δραστηριότητα που φέρνει εισόδημα σε χιλιάδες οικογένειες, εξασφαλίζει απασχόληση, δημιουργεί προστιθέμενη αξία και καθορίζει όχι μόνο την παραγωγική φυσιογνωμία της περιοχής μας αλλά και την πολιτιστική της συγκρότηση.   

Χωρίς την τυροκομική του παράδοση, χωρίς την δύναμη που αντλεί απ’ όλο το δίκτυο παραγωγής γύρω απ’ την τυροκομία, ο Δήμος Καλαβρύτων δεν θα είχε την εικόνα που έχει σήμερα. 

Θα ήταν μια φτωχή περιοχή, χωρίς πυξίδα, χωρίς προσανατολισμό και σίγουρα χωρίς μέλλον. 

Γι’ αυτό δικό μας χρέος αλλά και σκοπός αυτής της διήμερης συνάντησης -σήμερα και αύριο- είναι να δούμε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η τυροκομία. 

Να δούμε με ποιους τρόπους μπορούμε -πάντα με βάση τις δικές μας δυνάμεις-  ν’ απαντήσουμε στα προβλήματα που την περιβάλλουν και τα οποία δυστυχώς πολλαπλασιάζονται. 

Και επίσης να δούμε πως θα ενισχύσουμε την σύνδεση Τουρισμού και Τυροκομίας μέσα και απ’ τις «Ημέρες των Πελοποννησιακών Δρόμων Τυριού» που πραγματικά μπορούν ν’ αποτελέσουν ένα ακόμα ισχυρό εφόδιο προβολής της ορεινής Πελοποννήσου όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. 

Άλλωστε, τα προϊόντα μας είναι μέρος της ταυτότητας αυτής της περιοχής, την εκπροσωπούν και την προβάλλουν και απόδειξη είναι ότι η πλειονότητα των επισκεπτών μας φεύγοντας από εδώ θα πάρουν σίγουρα μαζί τους και κάτι απ’ την τοπική μας παραγωγή. 

Πολλές φορές, σ’ όσους μάς επισκέπτονται, σ’ όσους μάς μιλούν με πραγματικό ενθουσιασμό για την αξεπέραστη ποιότητα, την υψηλή διατροφική αξία και την αυθεντικότητα της γεύσης των τυροκομικών προϊόντων μας, αισθάνομαι την ανάγκη να τους πω ότι πίσω απ’ την τυροκομία, πίσω απ’ την ξακουστή στην Ελλάδα και στο εξωτερικό Φέτα Καλαβρύτων, υπάρχουν εκατοντάδες μικρές ιστορίες σκληρής δουλειάς αλλά και επιτυχίας. 

Υπάρχουν οι ιστορίες οικογενειών σε κάθε γωνιά του Δήμου μας που μέσα απ’ το μόχθο της κτηνοτροφικής και αγροτικής παραγωγής, μέσα απ’ την σκληρή καθημερινότητα τους, όχι μόνο στάθηκαν στα πόδια τους, αλλά μεγάλωσαν τα παιδιά τους, τα σπούδασαν, τα βοήθησαν να σταδιοδρομήσουν, τούς έδωσαν ώθηση για ένα μέλλον πολύ καλύτερο.

Κάποια παιδιά ακολούθησαν τους δρόμους της Επιστήμης ή της καριέρας σε άλλους τομείς. 

Κάποια άλλα αποφάσισαν να συνεχίσουν την εδώ οικογενειακή παράδοση. 

Να μεγαλώσουν αυτό που βρήκαν απ’ τους γονείς τους και να βάλουν νέους στόχους. 

Και κάπως έτσι, μέσα απ’ αυτές τις εκατοντάδες μικρές ιστορίες, μέσα απ’ την ίδια την ζωή και την καθημερινότητα και μέσα απ’ τον θετικό αντίκτυπο που όλα αυτά έχουν στην τοπική οικονομική και κοινωνική ζωή, γίνεται αντιληπτό και ξεκάθαρο αυτό που είναι και ο τίτλος της σημερινής ημερίδας. 

Δηλαδή, ο τρόπος που η τυροκομία και όλο το παραγωγικό της δίκτυο γίνεται βασικός μοχλός τοπικής ανάπτυξης και κυρίαρχο τοπικό χαρακτηριστικό. 

Έχει αξία, λοιπόν, ο επισκέπτης που θα έρθει στον Δήμο Καλαβρύτων να δει από κοντά κάθε στάδιο της τυροκομικής παραγωγής, να γνωρίσει τους ανθρώπους της, ν’ ακούσει τις ιστορίες τους και κυρίως ν’ ακούσει τις ιστορίες των προϊόντων. 

Η διασύνδεση Τουρισμού και Αγροδιατροφής -πεδίο στο οποίο η «Αχαΐα Αναπτυξιακή Α.Ε.» έχει κάνει μέχρι σήμερα μια εξαιρετική δουλειά- ανοίγει νέους ορίζοντες και δίνει μεγαλύτερη αξία στην ταξιδιωτική εμπειρία όσων μάς επισκέπτονται, υπηρετώντας παράλληλα και το στόχο μας για Τουρισμό 12 μήνες το χρόνο.   

Παράλληλα, ο Δήμος Καλαβρύτων τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες έχει καταξιωθεί και αναγνωρίζεται όχι μόνο ως περιοχή που πρωταγωνιστεί στην τυροκομική παραγωγή αλλά και ως περιοχή συνώνυμη της υψηλής ποιότητας και αξίας των προϊόντων της. 

Και αυτό φυσικά οφείλεται στην κορωνίδα της παραγωγής μας, στον Συνεταιρισμό Καλαβρύτων που κυρίως από το 1980 και μετά, έχοντας ως θεμέλιο την εμπειρία και την πολύτιμη γνώση των προγενέστερων και αξιοποιώντας το δημιουργικό πνεύμα των νεότερων, έκανε άλματα στην παραγωγή και στη διάθεση των προϊόντων. 

Σήμερα ο Συνεταιρισμός ελέγχει το 15 με 20% της εγχώριας αγοράς Φέτας, τόσο σε ποσότητα όσο και σε αξία. 

Είναι ο αποκλειστικός προμηθευτής βαρελίσιας ΠΟΠ Φέτας Καλαβρύτων στα σούπερ μάρκετ «Σκλαβενίτης» και παράλληλα έχει διείσδυση σε μεγάλες αγορές του εξωτερικού, μ’ ένα ετήσιο κύκλο πωλήσεων 49,5 εκατομμυρίων ευρώ το 2024.

Ασφαλώς, υπάρχουν και άλλες, μικρές ή μικρότερες του Συνεταιρισμού τυροκομικές μονάδες που παράγουν εξαιρετικής ποιότητας προϊόντα και βοηθούν την τοπική οικονομία και απασχόληση, ωστόσο θα μου επιτρέψετε την αναφορά στον Συνεταιρισμό. 

Και αυτό γιατί για μένα ο Συνεταιρισμός δεν είναι απλώς ένα κομμάτι της επαγγελματικής και κοινωνικής μου ζωής. Είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο και σπουδαιότερο. 

Είναι το σπίτι μου. 

Σπίτι μου τον θεωρώ. 

Όπως θεωρώ οικογένεια μου και τους 1.200 κτηνοτρόφους - συνεργάτες μας, όσους δηλαδή συνεισφέρουν σ’ αυτό το οικονομικό θαύμα και αποτελούν την κινητήρια δύναμη του. 

Τους 1.200 κτηνοτρόφους μας που τους ξέρω με το μικρό τους όνομα. 

Τους ανθρώπους που με το καθημερινό μεράκι των ίδιων και των οικογενειών τους, με την φροντίδα, την προσήλωση και την συνέπεια τους στην παράδοση και στην ποιότητα, οικοδομούν την βάση όλου αυτού που σήμερα συζητούμε εδώ. 

Την βάση της τυροκομικής δραστηριότητας στον Δήμο Καλαβρύτων και της πολυδιάστατης συμβολής της στην οικονομική ανάπτυξη του τόπου μας. 

Όπως ξέρετε, ανέλαβα ως Γενικός Διευθυντής τον Συνεταιρισμό το 1983 σε ηλικία 30 ετών, έχοντας τότε κατά νου πολλές ιδέες, πολλά σχέδια, πολλά όνειρα και στόχους που πιθανόν τότε έμοιαζαν μεγαλεπήβολοι. 

Στόχους που κάποιοι θα μπορούσαν να τους χαρακτηρίσουν σήμερα ανέφικτους. 

Ήξερα ότι η αποστολή μου ήταν η ίδια με την αποστολή των παιδιών που, όπως είπα λίγο πριν, έπρεπε αυτό που βρήκαν απ’ τους γονείς τους, αυτό που βρήκαν απ’ τους προγενέστερους, να το μεγαλώσουν. Να του δώσουν μεγαλύτερη αξία.  

Μέσα σε λίγα μόλις χρόνια ο Συνεταιρισμός απογειώθηκε. 

Καταφέραμε όλοι μαζί με, με τη δουλειά μας, μέσα από επενδύσεις, μέσα από νέες δομές, να επεκτείνουμε και να εκσυγχρονίσουμε την παραγωγή. 

Καταφέραμε να την δεκαπλασιάσουμε. 

Να καταστήσουμε την Φέτα Καλαβρύτων ισχυρό αναγνωρίσιμο προϊόν, σε βαθμό που όταν σήμερα κάποιος -οπουδήποτε στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό- σκέφτεται ποια Φέτα είναι η καλύτερη και εγγυημένα η πιο ποιοτική και μεγαλύτερης αξίας, να μην έχει την παραμικρή αμφιβολία όταν απαντά ότι «ναι, η καλύτερη, η ποιοτικότερη και η πιο γευστική Φέτα είναι η Φέτα Καλαβρύτων». 

Και όχι μόνο η Φέτα. Αλλά και τ’ άλλα τυροκομικά προϊόντα μας.

Έτσι ο Συνεταιρισμός Καλαβρύτων, ακόμα και σ’ εποχές που το συνεταιριστικό κίνημα κατέρρεε, παρέμενε -και παραμένει- πρότυπο και άριστο παράδειγμα συνεταιριστικής οργάνωσης για όλη την Ελλάδα. 

Και αυτό σίγουρα κάτι μάς διδάσκει. 

Μάς διδάσκει ότι οι όποιοι μοχλοί τοπικής ανάπτυξης -δανείζομαι και πάλι τον τίτλο της σημερινής ημερίδας- περνούν μέσα από ισχυρά συνεργατικά σχήματα. 

Από σχήματα που δημιουργούν οικονομίες κλίμακας. 

Από σχήματα που αυξάνουν την διαπραγματευτική ισχύ των παραγωγών μας και εξασφαλίζουν πρόσβαση σε υποδομές, σε χρηματοδοτικά εργαλεία, σε κοινές προωθητικές ενέργειες και φυσικά σε ανοίγματα σε αγορές, εντός και εκτός της χώρας.

Διατηρώντας παράλληλα ένα ισχυρό προφίλ κοινωνικής ευθύνης και αλληλεγγύης. 

Φυσικά, βασική προϋπόθεση για όλα αυτά είναι να υπάρχουν παραγωγοί. 

Και το λέω αυτό κατανοώντας απόλυτα όλες τις απειλές για την κτηνοτροφία και την τυροκομία, όπως για παράδειγμα η Κλιματική Κρίση. 

Ωστόσο η μεγαλύτερη απειλή, η πιο πιεστική, είναι η δημογραφική αποδυνάμωση της υπαίθρου. 

Κάτι που δεν συμβαίνει μόνο στον Δήμο Καλαβρύτων, συμβαίνει στις περισσότερες ορεινές περιοχές της χώρας αποδεικνύοντας στην πράξη την άμεση ανάγκη μιας αποφασιστικής παρέμβασης από μέρους της Πολιτείας για την στήριξη της ορεινότητας. 

Εμείς, ως Δήμος, εξαντλούμε κάθε περιθώριο και αξιοποιούμε κάθε ευκαιρία, ώστε να βελτιώσουμε τις υποδομές και τις Υπηρεσίες που αφορούν κυρίως τις νέες οικογένειες. 

Για παράδειγμα, την περασμένη εβδομάδα καταφέραμε την ένταξη στο ΕΣΠΑ και την εξασφάλιση χρηματοδότησης 1,8 εκατομμυρίων ευρώ για την κατασκευή του νέου Τριθέσιου Ολοήμερου Νηπιαγωγείου Καλαβρύτων.

Όμως, για να πειστούν οι νέοι μας να μείνουν εδώ αλλά και να πειστούν και εκείνοι που έφυγαν να επιστρέψουν, χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο σχέδιο. 

Ένα σχέδιο που με μια φράση θα διασφαλίσει την ίδια ποιότητα, την ίδια προσβασιμότητα και καθολικότητα των παρεχόμενων προς τους πολίτες υπηρεσιών, με εκείνες τις υπηρεσίες που απολαμβάνει σήμερα ένας πολίτης στα μεγάλα αστικά κέντρα. 

Άρα, το δημογραφικό όπως είναι απειλή για όλη την περιοχή μας, είναι και για την κτηνοτροφική και τυροκομική δραστηριότητα. 

Φίλες και Φίλοι, 

Κλείνοντας, θα ήθελα να πω ότι διαβάζοντας το πρόγραμμα των «Πελοποννησιακών Δρόμων του Τυριού», είδα με μεγάλη χαρά ότι αύριο υπάρχουν εξαιρετικά ενδιαφέρουσες εισηγήσεις που αφορούν όλες τις πλευρές της τυροκομικής παραγωγής και κυρίως την σύνδεση της με τον Τουρισμό αλλά και την ανάδειξη της ως στοιχείο πολιτιστικής κληρονομιάς.

Στα χέρια μας έχουμε έναν διατροφικό θησαυρό. 

Έχουμε προϊόντα που η ποιότητα τους είναι αξεπέραστη. 

Η Φέτα αναγνωρίζεται σήμερα ως ένα από τα καλύτερα τυριά παγκοσμίως. 

Είναι μια σούπερ - φουντ, μια υπερ - τροφή,  με σπάνιες ευεργετικές ιδιότητες και γεμάτη από θρεπτικά συστατικά και βιταμίνες. 

Καιρός να δούμε πως μπορεί η τυροκομία μας να συνδεθεί στενότερα με τον Τουρισμό μας. 

Να δούμε πως μπορούμε να δημιουργήσουμε δίκτυα και δομές ώστε ο επισκέπτης που γεύεται τη Φέτα και το σύνολο των τυροκομικών προϊόντων μας να έχει και την ευκαιρία να έρθει κοντά με τον παραγωγό και από κοντά να παρακολουθήσει ή ακόμα και να συμμετάσχει σ’ όλα τα στάδια παραγωγής. 

Αυτό είναι το στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε. 

Σας Ευχαριστώ.