Άγιος Γεώργιος Λειβαρτζίου - Μικρό αφιέρωμα στον ενοριακό ναό

γράφει ο Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος Από τους πλέον λατρεμένους αγίους της θρησκείας μας ο Άγιος Γεώργιος, συνδυάζεται η μνή...

γράφει ο Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος

Από τους πλέον λατρεμένους αγίους της θρησκείας μας ο Άγιος Γεώργιος, συνδυάζεται η μνήμη του με πανηγύρια, τραγούδια, θρύλους, παραδόσεις και έθιμα που αναβιώνουν κάθε χρόνο, αφού εκκλησίες και ξωκλήσια προς τιμήν του είναι σε κάθε χωριό-σε κάθε πόλη.

Στο Λειβάρτζι λατρεύουμε τον Αϊ-Γιώργη από το 1738, που ανεγέρθη ο φερώνυμος ενοριακός ναός και που είναι ένας από τους 13 που έχει το χωριό (μαζί με τα ξωκλήσια). Από τους Λειβαρτζινούς εκπαιδευτικούς και συγγραφείς Περικλή Δουδούμη και Αθανάσιο Λέλο πληροφορούμεθα και το ιστορικό της ανέγερσης του ναού:

Η ανέγερση ναών είχε απαγορευθεί από τους Τούρκους. «Έφτασε» όμως στ’ αυτιά του Βοεβόδα Καλαβρύτων ότι στο Λειβάρτζι χτίζεται νέα εκκλησία και έστειλε ο ίδιος απεσταλμένους να δουν τι γίνεται ακριβώς γίνεται και να τον ενημερώσουν. Το έμαθαν εν τω μεταξύ οι Λειβαρτζινοί και ενέτειναν τις εργασίες τους, δουλεύοντας νύχτα και μέρα, να τελειώσουν την εκκλησία προτού φτάσουν οι απεσταλμένοι του Βοεβόδα, αφού «έτοιμες» εκκλησίες δεν τις «πείραζαν». Παράλληλα, οι άρχοντες του Λειβαρτζίου στέλνουν δικούς τους να προϋπαντήσουν τους απεσταλμένους, «φέροντες δώρα». Η συνάντηση έγινε κοντά στο Δεσινό και τους έδειξαν οι Λειβαρτζινοί τον ομώνυμο εκεί ναό, που είχε αποπερατωθεί. Οι απεσταλμένοι αρκέστηκαν στα δώρα και επιστρέφοντας στα Καλάβρυτα… βεβαίωσαν πως για ένα μικρό σπίτι πρόκειται!

Στη βόρεια πλευρά του ναού υπάρχει εντοιχισμένη μια πλάκα-γλυπτό απεικονίζον γέροντα τυφλό που απαγόρευσε στους μαστόρους να πάρουν πέτρες από τη μάνδρα του για το χτίσιμο της εκκλησίας, παρ’ όλο που και ο ίδιος ήξερε για πού προορίζονται. Την πλάκα αυτή «εντοίχισε» κάποιος κτίστης, για να στηλιτεύσει τη στάση του τυφλού γέροντα, κατά μία παράδοση.

Τα εγκαίνια του Αγίου Γεωργίου Λειβαρτζίου έγιναν στις 9 του Οκτώβρη του 1768, από τον Αρχιεπίσκοπο Ωλένης Θεοδόσιο και οκτώ ακόμα κληρικούς.

Αμέσως σχεδόν μετά την ανέγερσή του, αγιογραφήθηκε το Ιερό από τον εκ Νεζερών αγιογράφο Αντώνιο, που είχε ήδη χειροτονηθεί ιερέας (ο ίδιος έχει αγιογραφήσει και τη Μονή Αγίας Τριάδος και τον «Αϊ-Θόδωρο» του Λειβαρτζίου).

Τα μεσάνυχτα 23 προς 24 Σεπτεμβρίου του 1854 έγινε μεγάλη και καταστρεπτική καταιγίδα . «Όλα τα βουνά και τα λαγκάδια κατέβηκαν και επήραν την μάνδρα του Αγίου Γεωργίου και εμπήκαν μέσα εις την Εκκλησίαν και την εγέμισαν πηλόν και πέτρες. Εγκρέμισαν τα στασίδια και επήραν 5 πτώματα των αποθαμένων και έγινε ζημία εις την εκκλησίαν 4.000 δραχμών».

Μετά την καταστροφή αυτή κτίστηκε ο μεγάλος προστατευτικός τοίχος πίσω και νότια της εκκλησίας, ο οποίος όμως και αυτός κινδύνευσε από τη φονική θεομηνία του 1990.

Το 1913 αλλάχθηκε η σκεπή και στρώθηκε το δάπεδο με μωσαϊκό πλακάκι, με φροντίδες του διευθυντή του ημιγυμνασίου Λειβαρτζίου, εκπαιδευτικού (θεολόγου) και συγγραφέα-λογοτέχνη Λάκη Κωνσταντίνου. Τότε «μεγάλωσαν» τα παράθυρα και έγιναν πολλές ακόμα εργασίες, με τη συνδρομή των κατοίκων.

Μετά το Β΄ παγκόσμιο πόλεμο κτίστηκε το καμπαναριό του ναού, με δαπάνες του Κλεομένη Οικονομίδη*, στη μνήμη της συζύγου του.

Μέχρι και το 1914 λειτουργούσαν 4 εκκλησίες στο Λειβάρτζι ως ενορίες με ανάλογους ιερείς. Από το 1914 και μετά, περιορίστηκαν σε μία, του Αγίου Γεωργίου.

Στις αρχές της δεκαετίας του 2000 αγιογραφήθηκε η εκκλησία, από τα άξια χέρια του Λειβαρτζινού αγιογράφου Αντώνη Φράγκου, τις φροντίδες του ιερέα και του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου και τη συνδρομή πολλών Λειβαρτζινών. Αμέσως μετά αλλάχθηκε και η σκεπή με καινούρια κεραμίδια και με πολλή προσωπική εργασία του αείμνηστου ιεροψάλτη Γεωργίου Νικολόπουλου. Να σημειωθεί ότι στις πολλές και μεγάλες προσφορές στον ενοριακό ναό, συμπεριλαμβάνονται και αυτές της της οικογενείας και των τέκνων του επί σχεδόν μισόν αιώνα εφημερίου του χωριού-πανάξιου Λειτουργού Του Υψίστου, του μακαριστού π. Σωτηρίου Κλεπετούνα. 

Να σκεφθεί κανείς πως το αδιαχώρητο που παρατηρείται στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου (όπως και στις εκκλησίες όλων των χωριών μας) κάθε Πάσχα και κάθε Δεκαπενταύγουστο, ήταν «μόνιμο» φαινόμενο κάθε Κυριακή και κάθε γιορτή, μέχρι λίγα χρόνια πριν! Κι ακόμα, με το τοπικό παραδοσιακό Λειβαρτζινό συγκρότημα, «τα ταβούλια», σε συνδυασμό με το πασχαλινό εορταστικό «φόντο» γινόταν ένα πολύ μεγάλο πανηγύρι σε όλο το χωριό!

--------------------------

* Ιδιοκτήτης της «ΧΡΩΠΕΙ».

Πηγές: Περικλή Δουδούμη ή Ντουντούμη: «ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΩΜΟΠΟΛΕΩΣ ΛΕΙΒΑΡΖΙΟΥ ΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ» (1941).

Αθανασίου Λέλου: «ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΨΩΦΙΔΟΣ ΚΑΙ ΛΕΙΒΑΡΖΙΟΥ» (1953).

Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος

Ο Νίκος Παπακωνσταντόπουλος γεννήθηκε στο Λειβάρτζι του Δήμου Καλαβρύτων. Πέραν του λειτουργήματός του (Διπλωματούχος Νοσηλευτής) δραστηριοποιείται και στο λογοτεχνικό χώρο, με εκδόσεις βιβλίων και δημοσιεύσεις άρθρων στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο και είναι μέλος του Δ.Σ. της Παγκαλαβρυτινής Ένωσης. Είναι παντρεμένος με την Ελένη Γάλλιου από το Γοργόμυλο Πρέβεζας και έχουν δύο παιδιά.