Η δύναμη της μνήμης και της ανθεκτικότητας: Ο Δρ. Χρούσος μιλά στους νέους των Καλαβρύτων

Η Ένωση Θυμάτων Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων μνήμης του Ολοκαυτώματος, και σε συνεργασία με τις Διευθύνσεις: Λυκεί...

Η Ένωση Θυμάτων Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων μνήμης του Ολοκαυτώματος, και σε συνεργασία με τις Διευθύνσεις: Λυκείου κα. Κ. Δεσποτοπούλου, Γυμνασίου κα. Ι. Ροδοπούλου και ΕΠΑΛ κ. Ν. Παπαδάτο του σχολικού συγκροτήματος Καλαβρύτων “Ευσέβιος Κηπουργός” πραγματοποίησε την 8η Δεκεμβρίου 2025 ομιλία του Δρ. Γεωργίου Χρούσου με θέμα “ ̈Ψυχική υγεία των εφήβων και τραύμα” και συζήτηση με τους έφηβους μαθητές/ τριες των Καλαβρύτων. Ο Δρ. Γεώργιος Π. Χρούσος είναι Ομότιμος Καθηγητής Παιδιατρικής και Ενδοκρινολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) και συμπεριλαμβάνεται στους 100 πλέον μνημονευόμενους ιατρούς-επιστήμονες στον κόσμο, είναι ο πλέον αναφερόμενος παιδίατρος ή ενδοκρινολόγος διεθνώς και ο πλέον αναφερόμενος Έλληνας ιατρός-επιστήμονας. Είναι κάτοχος της Έδρας UNESCO στην Εφηβική Υγεία και Ιατρική, Διευθυντής του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Υγείας Μητέρας Παιδιού και Ιατρικής Ακριβείας του ΕΚΠΑ και Πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ. Ο κ. Χρούσος έχει λάβει πολυάριθμα διεθνή βραβεία για το έργο του και είναι εκλεγμένο μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών Academia Europaea, της Αμερικανικής Εθνικής Ακαδημίας Ιατρικής και της Ακαδημίας Αθηνών. Ο κ. Χρούσος έχει πραγματοποιήσει έρευνες που έχουν διαφωτίσει τις δράσεις του στρες στον οργανισμό στο συμπεριφορικό, νευροενδοκρινικό, κυτταρικό και μοριακό επίπεδο. Παράλληλα, έχει κάνει πρωτοποριακή έρευνα στην ανάπτυξη του ανθρώπου, ειδικά στην ενήβωση και την εφηβεία και παρουσίασε στους μαθητές/ τριες τους μηχανισμούς του ψυχικού τραύματος σε συνέχεια τραγικών γεγονότων, όπως το Ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων.

Ειδικότερα, ο κ. Χρούσος εξήγησε στους μαθητές και μαθήτριες ότι γενικά ο οργανισμός μας είναι φτιαγμένος για να αντιμετωπίζει οξύ στρές, που δεν διαρκεί πολύ. Μόλις το στρεσογόνο ερέθισμα και η προσαρμοστική αντίδραση του οργανισμού μας υποχωρήσουν, η έκβαση είναι ο οργανισμός να επιστρέψει στην πρότερη ισορροπία του. Απάνθρωπα, μη φυσιολογικά και αδιανόητης εκτάσεως γεγονότα όπως το Ολοκαύτωμα και οι συνέπειες αυτού δημιουργούν χρόνιο, ανηλεές και συνεχόμενο ψυχο-κοινωνικο-οικονομικό στρες που είναι κατεξοχήν βλαπτικό για την ψυχοσωματική υγεία. Τα παιδιά και οι νέοι είναι ιδιαίτερα ευάλωτα. Από τους ενήλικες ένα ποσοστό που ανέρχεται στο ¼ είναι επίσης πιο ευάλωτο. Στις πληθυσμιακές αυτές ομάδες πυροδοτούνται οξείες παθολογικές καταστάσεις. Υπάρχουν δε ισχυρά πειραματικά και κλινικά δεδομένα που αποδεικνύουν ότι το εύρος και το βάθος της παθογένειας αυτής επηρεάζει, με επιγενετικές αλλαγές των γονιδίων, εώς και 4 επόμενες γενεές από αυτές που έζησαν τα γεγονότα. Ο κ. Χρούσος εξήγησε πως ένας τρόπος να αποκτήσεις αντοχή στο τραύμα είναι να το βλέπεις, να το αναγνωρίζεις, να το σκέφτεσαι και να το συζητάς συχνά. Άλλος τρόπος είναι η σύνδεση, η επαφή, η υποστήριξη και η συνεργασία μεταξύ των ανθρώπων. Εδώ στα Καλάβρυτα αυτά έκαναν οι επιζήσαντες και επέτυχαν την αναγέννηση της πόλης.

Ο ομιλητής έφερε τη συζήτηση και στις καθημερινές ανησυχίες των μαθητών/ τριών και εξήγησε ότι σκοπός του ανθρώπου είναι η ευτυχία με το ζητούμενο να είναι να μην ταράζεται η ψυχή και να μην πονάει το σώμα. Τους παρότρυνε να αναπτύσσουν κοινωνικές και φιλικές σχέσεις, να αγαπούν και να υποστηρίζουν τους γύρω τους και οι ίδιοι να αναγνωρίζουν στον εαυτό τους τις δυσκολίες τους, να τις συζητάνε και να ζητάνε βοήθεια. Η βοήθεια μπορεί να έρθει από κοντινά ή συγγενικά τους πρόσωπα, δασκάλους ή μεγαλύτερούς τους αλλά και ειδικούς της ψυχικής υγείας. Τόνισε ότι δεν θα πρέπει να υπάρχει στίγμα γύρω από την αναζήτηση βοήθειας από ειδικούς της ψυχικής υγείας, καθώς αφενός το ½ του πληθυσμού νοσεί ψυχικά για τον ένα ή τον άλλο λόγο και αφετέρου η ψυχοθεραπεία φέρνει αποτελέσματα. Τα ναρκωτικά, το αλκοόλ, το τσιγάρο αποτελούν λάθος προσπάθειες αυτοθεραπείας και πρέπει να αποφεύγονται με κάθε τρόπο καθώς δημιουργούν εθισμούς, προβλήματα υγείας και χάνεται η ικανότητα του ατόμου να ελέγχει τον εαυτό του.

Τέλος, ο κ. Χρούσος επισήμανε στους νέους τις επιπτώσεις της «ψηφιακής καταπόνησης», που απειλούν τη βιολογική ισορροπία του οργανισμού τους και συνέστησε λελογισμένη χρήση των σύγχρονων τεχνολογιών (κινητά, υπολογιστές κλπ), καλές διατροφικές συνήθειες, υπαίθριες δραστηριότητες, σωματική άσκηση και σωστές συνήθειες ύπνου. Ακολούθησε εκτεταμένη συζήτηση μεταξύ του ομιλητή και των ακροατών, με τους νέους να θέτουν συνεχείς ερωτήσεις για ποικίλα θέματα του ενδιαφέροντος τους για πολύ ώρα. Ήταν μία μοναδική εμπειρία γνώσης, που ωφέλησε την κοινότητά μας.

Για την Ένωση Θυμάτων Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος
Ο Πρόεδρος Φάνης Παπαγεωργίου
Η Γ. Γραμματέας Νάντια Κωνσταντίνου