Γεννήθηκε στα Καλάβρυτα από τον Άγγελο Δαρμογιάννη και την Παναγιώτα Ανδρικοπούλου. Έχει άλλα τέσσερα αδέλφια, την Αγγελική (απεβίωσε), , τη...
Η εκλιπούσα έζησε από μικρή ηλικία τον πόνο τη στέρηση και την ορφάνια. Ψυχικά τραύματα που χαράχτηκαν ανεξίτηλα στην παιδική της ψυχή και την επηρέασαν στα μετέπειτα χρόνια. Ωστόσο με υπομονή και καρτερία στάθηκε όρθια στα δύσκολα χρόνια.
Πορεύτηκε στους δρόμους της ζωής με αξιοπρέπεια και περηφάνια.
Στις 13-12-1943 εκτελέστηκε από τους Γερμανούς ο πατέρας της Άγγελος Δαρμογιάννης.
Μαρτυρία της Ανδριάνας Δαρμογιάννη – Θεοδωροπούλου
Τα Καλάβρυτα, περιοχή με παλιά και νέα ιστορία, βάζουν τη σφραγίδα τους σε καθένα που είδε το φως και μεγάλωσε στα χώματά τους.
Έτσι έγινε και σε εμένα τη δωδεκάχρονη και στα τέσσερα άλλα αδέλφια μου.
Ιδιαίτερα η σφραγίδα μπήκε ανεξίτηλα την τραγική εκείνη μέρα της γερμανικής κατοχής 13-12-43.
Η γερμανική μπότα, το άγριο και βλοσυρό βλέμμα του κατακτητή, από τις 9-12-1943 γεμίζει φόβο και τρόμο την ατμόσφαιρα και κυριαρχεί στη μαρτυρική μας κωμόπολη.
Είμαι το δεύτερο παιδί της οικογένειας μας. Ακολουθούν άλλα τρία, εφ’ όσον δύο ενδιάμεσα δεν είδαν το φως της ζωής. Οι γονείς μας ήθελαν να γίνουν πολύτεκνοι, εκπληρώνοντας το καθήκον τους απέναντι στο θεσμό της οικογένειας. Το 7ο – εν ζωή 5ο – είναι μόλις οκτώ ημερών....
Ζούσαμε κι εμείς μέσα στις δυσκολίες του γενικού κλίματος της κατοχής, όμως σε μια οικογένεια – ζεστή φωλιά - μέχρις ότου ήρθε η φοβερή μέρα......
Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου, με το ηχηρό χτύπημα της καμπάνας ξεκινήσαμε κι εμείς από το σπίτι μας, όπως και όλοι οι Καλαβρυτινοί. Πρέπει, κατά τη διαταγή, να βρεθούμε γρήγορα στο δημοτικό σχολείο με τα απαραίτητα για μια μέρα.
Προχωρούσαμε στο δρόμο: ο πατέρας, η μητέρα με το οκταήμερο μωρό κι εμείς τα τέσσερα. Ο πατέρας σκύβει στη
μητέρα. Κάτι της λέει μυστικά, όπως η ίδια μας είπε αργότερα :
«Παναγιώτα, δεν τα βλέπω καλά τα πράγματα.....»
Και η συνέχεια στο προαύλιο του σχολείου, την ώρα του χωρισμού ανδρών και γυναικών:
«Τελευταία φορά βλεπόμαστε. Σου πέφτει βαρύς κλήρος! Πρόσεχε τα παιδιά μας…»
Σκηνή συγκλονιστική… και η συνέχεια περισσότερο συγκλονιστική…
Οι αίθουσες του σχολείου με τα στοιβαγμένα γυναικόπαιδα!! Η αγωνία, τα δάκρυα… αλλά και η παράκληση στην Παναγιά, Τη Μεγάλη Μάνα…
Κι ύστερα … φωτιά, φωτιά στο σχολείο… Η τραγική έξοδος… Η μητέρα με το οκταήμερο μωρό στην αγκαλιά της μέσα στο συνωστισμό τη σπρώχνουν, την πατούν άθελά τους, τέλος διασώζεται , καθώς και εμείς οι άλλοι.
Τα σπίτια καίγονται … Οι φλόγες ουρανομήκεις… Ο ήλιος κρυμμένος από τα σύννεφα του καπνού, λες θεληματικά, για να μην βλέπει το χαλασμό, το φονικό!!
Φεύγουμε προς την απέναντι σπηλιά… Νύχτα μαρτυρική, το μικρό κλαίει, εμείς τα άλλα τέσσερα προσπαθούμε να δώσουμε ελπίδες στη μητέρα μας για τη διάσωση του πατέρα.
Τα ξημερώματα φθάνει η φοβερή είδηση: οι άνδρες σκοτωμένοι στου Καπή τη λάκκα…Θρήνος…
Η μητέρα είναι ανήμπορη να φθάσει μέχρις εκεί. Η Αγγελική, η μεγαλύτερη αδελφή μας με βοήθεια από γειτόνισσές μας, κατεβάζει τον σκοτωμένο πατέρα μας με κουβέρτα στο Νεκροταφείο για ταφή. Ο πατέρας είχε δεχθεί ριπή πολυβόλου στα σπλάχνα, όμως είναι το πρόσωπό του μειλίχιο, λες γελαστό.
Και ο θλιβερός απολογισμός της ημέρας : Επτά νεκροί από την άμεση οικογένειά μας: ο πατέρας Αγγελής (Άγγελος) Δαρμογιάννης, ετών 43, δύο αδέλφια του μεγαλύτερα Νικολάκης και Παναγιώτης, δύο γαμβροί του-σύζυγοι αδελφών του- Ζήσιμος Ζησιμόπουλος και Αθανάσιος Ρηγόπουλος, δύο πρώτα ανίψια του, Βασίλειος Δαρμογιάννης και ο 14χρονος Κωνσταντίνος Ζησιμόπουλος. Αλλά και όλοι οι άλλοι Καλαβρυτινοί, αδέλφια μας και αυτά.
Το σπίτι μας, καινούργιο, με τα σύγχρονα της εποχής εκείνης μέσα, κάηκε τελείως. Κάπνιζε ακόμα όταν φθάσαμε. Στριμωχτήκαμε κάτω από το πρόχειρο στέγαστρο του φούρνου μας, στην αυλή. Χειμώνας, Δεκέμβρης, κρύο φοβερό!
Ε, πως ζήσαμε οι δόλιοι τότε μέσα στο χαλασμό!!
Από τα κοντινά χωριά έφθασαν κάποιοι συγγενείς με λίγο ψωμί στο σακούλι τους, γλυκό μες την πίκρα μας. Ψωμί και νερό ήταν αρκετό, έως ότου έφθασε η βοήθεια του Ε.Ε.Σ. και λειτούργησαν κάποια συσσίτια. Και η ζωή προχωρεί μέσα σε συνθήκες άθλιες και σε πόνο…
Το χωράφι του Καπή ποτισμένο με το άλικο αίμα των μαρτύρων, που παραμένει μια εικόνα φοβερή – παρ’ όλες τις βροχές και τα χιόνια – ζητεί δίκαιη εκδίκηση. Ποια όμως εκδίκηση; Μια και μοναδική, αυτή που ταιριάζει στην αιώνια γενναία ελληνική ψυχή, αυτή που εκπροσωπεί την πίστη τη χριστιανική :
«Ν’ ανθίσουν άσπροι κρίνοι
κει που περίσσεψαν οι θρήνοι…»
Μια καινούργια γενιά ανθρώπων εις καταισχύνη των απάνθρωπων και ανθρωποκτόνων σχεδίων Χίτλερ, Μουσολίνι και των οργάνων τους…
......Εις καταισχύνη της ωμότητας και της υλοκρατίας.
Κραυγή-Το γυναικείο βίωμα της Καλαβρυτινής τραγωδίας
Έκδοση: Δημοτικό Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος]
Δεν υπάρχουν σχόλια