Πεύκο ή Τσαρούχλι Καλαβρύτων

Πεύκο Καλαβρύτων - Φωτογραφία 9-10-2025 Το Πεύκο είναι ένα από τα μικρά χωριά του Δήμου Καλαβρύτων, με περίπου 70 σπίτια και ελάχιστους μόνι...

Πεύκο Καλαβρύτων - Φωτογραφία 9-10-2025

Το Πεύκο είναι ένα από τα μικρά χωριά του Δήμου Καλαβρύτων, με περίπου 70 σπίτια και ελάχιστους μόνιμους κατοίκους. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 717 μέτρων, στις πλαγιές του βουνού με τον χαρακτηριστικό κόκκινο βράχο-σπηλιά στην κορυφή του. Παρά τη διοικητική του υπαγωγή στα Καλάβρυτα, το χωριό βρίσκεται πιο κοντά στην Αρκαδία, μόλις 2 χλμ. δεξιά στο 62ο χλμ. της Εθνικής Οδού Πατρών-Τριπόλεως "111". Ο προσανατολισμός του είναι μεσημβρινός και προσφέρει πανοραμική θέα προς τα Γορτυνιακά βουνά της Βυτίνας και το Μαίναλο.
Ιστορία
Αρχαιότητα
Σύμφωνα με τον αρχαίο περιηγητή Παυσανία τον 2ο αιώνα μ.Χ., η περιοχή φιλοξενούσε το περίφημο δάσος δρυών του Σόρωνος, όπου ζούσαν αγριόχοιροι, αρκούδες και τεράστιες χελώνες, το καύκαλο των οποίων χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή λύρας. Το δάσος αυτό εκτεινόταν από τον Λάδωνα ποταμό ως την αρχαία Ψωφίδα, περνώντας και από τις κώμες των Αργεαθών, των Λυκούντων και της Σκοτάνης. Οι Λυκούντες, σύμφωνα με μελετητές, εντοπίζονται νότια των σημερινών χωριών Αμυγδαλιάς και Πεύκου, όπου διασώζονται απομεινάρια αρχαίας πόλης. Ήταν μικρή πόλη της αρχαίας Κλειτορίας.
Η Ονομασία Τσαρούχλι
Πριν την Επανάσταση του 1821, το χωριό ονομαζόταν Τσαρούχλι, πιθανώς σλαβικής προέλευσης. Το όνομα σχετίζεται με τον χυλό, ένα είδος γλυκίσματος από νερό, αλεύρι και ζάχαρη ή βούτυρο. Σύμφωνα με τον Περικλή Ροδάκη, από τον 6ο έως τον 8ο αιώνα μ.Χ., Άβαροι και διάφορες σλαβικές φυλές εγκαταστάθηκαν στην Πελοπόννησο, αφήνοντας τοπωνύμια όπως Τσαρούχλι, Στρέζοβα, Χόβολη και Νεζερά. Με το πέρασμα του χρόνου, οι Σλάβοι αφομοιώθηκαν με τον ντόπιο πληθυσμό, υιοθετώντας τη γλώσσα και τα ήθη των Ελλήνων.
Ενετοκρατία
Κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας, στο βουνό του Αϊ-Γιώργη, δυτικά του χωριού, υπήρχε μικρό κάστρο που εξυπηρετούσε στον έλεγχο της περιοχής και τη μετάδοση μηνυμάτων με φρυκτωρίες. Η απογραφή των Βενετών "Grimani" του 1700 καταγράφει τον οικισμό Zarugli (Τσαρούχλι) με πέντε οικογένειες και συνολικά 15 κατοίκους.
Νεότερη Ιστορία
Το 1835 ο οικισμός "Tsarochli" βρισκόταν μία ώρα και δέκα λεπτά δρόμο από το Σοπωτό. Τα περισσότερα κτήματα ανήκαν σε προύχοντες του Σοπωτού, τα οποία οι κάτοικοι του Τσαρούχλιου νοίκιαζαν για καλλιέργεια και βόσκηση. Η ύπαρξη της ενοριακής εκκλησίας Κοιμήσεως της Θεοτόκου, με αγιογραφίες και εικόνες προ του 1750, μαρτυρεί τη διαχρονική παρουσία του χωριού στη σημερινή του θέση.
Στην τοπική παράδοση διασώζεται η ιστορία της "Τσούναινας", που διασώθηκε με το μωρό της από το στρατό του Ιμπραήμ πασά το 1826, χάρη σε όραμα του Αϊ-Γιώργη. Η πέτρα όπου κρύφτηκε φέρει ακόμα το όνομά της και από τη γενιά της προέρχονται οι σημερινοί Τσιουναίοι, με επώνυμο Δημητρακόπουλος από το 1895.
Σύγχρονη Ιστορία
Κατά τους Βαλκανικούς πολέμους, τη Μικρασιατική Εκστρατεία και το Έπος του '40, πολλοί άνδρες του χωριού συμμετείχαν και αρκετοί επέστρεψαν σώοι, αν και αρκετοί σκοτώθηκαν σε μάχες στη Μακεδονία, τη Μικρά Ασία και τη Βόρεια Ήπειρο.
Το 1955, ακολουθώντας κυβερνητική οδηγία για μετονομασία χωριών με ξενικά ονόματα, το Τσαρούχλι μετονομάστηκε σε Πεύκον, λόγω της συστάδας πεύκων που είχαν φυτευτεί γύρω στο 1935 έξω από την εκκλησία, στη θέση του παλιού νεκροταφείου.
Στις δεκαετίες του '50, '60 και '70 το χωριό έσφυζε από ζωή με 240 περίπου μόνιμους κατοίκους. Το δημοτικό σχολείο είχε 55 ως και 70 μαθητές και οι ασχολίες των κατοίκων ήταν η γεωργία και η κτηνοτροφία. Η εκμετάλλευσή τους όμως γινόταν με παλιές, μη προσοδοφόρες μεθόδους. Έτσι οι νέοι σταδιακά εγκατέλειπαν το χωριό για την πόλη αλλά και το εξωτερικό, ιδιαίτερα την Αυστραλία αλλά και στην Αμερική[5].
Σήμερα ζουν μόνιμα ελάχιστοι κάτοικοι, κυρίως ηλικιωμένοι, και κάποιοι νέοι, οι οποίοι αποφάσισαν να μείνουν στο χωριό και να ασχοληθούν με την γεωργία, αλλά κυρίως με την κτηνοτροφία.
Πολιτισμός
Ο "Σύλλογος των απανταχού Πευκιωτών" κάνει σημαντική προσπάθεια και φέρνει σε επαφή τους συγχωριανούς, αναβιώνοντας παλιά έθιμα, κυρίως το Πάσχα και το Δεκαπεντάγουστο, με συναντήσεις και πανηγύρια, χοροεσπερίδες στην Αθήνα και προσφορές διασκέδασης στους ηλικιωμένους του χωριού.
Προσωπικότητες
Από το Πεύκο κατάγονται ο γνωστός λαϊκός τραγουδιστής Βασίλης Τερλέγκας, η πασίγνωστη τραγουδίστρια τις δεκαετίες '50-'60 Αθανασία Αλεξανδροπούλου, οι δημοτικοί οργανοπαίκτες: Θανάσης Τερλέγκας, Αλέκος Τερλέγκας, Παναγιώτης Θεοδωρόπουλος και Θόδωρος Δίπλας, που με τα τραγούδια τους διασκέδαζαν όλη την επαρχία Καλαβρύτων στα πανηγύρια στους γάμους και στα βαφτίσια. Από το Πεύκο επίσης κατάγονται και καταξιωμένοι επιστήμονες, όπως καθηγητές πανεπιστημίων, γιατροί, δικηγόροι, εκπαιδευτικοί, λογιστές, αστυνομικοί κ.ά. καθώς και άνθρωποι που διέπρεψαν ως ελεύθεροι επαγγελματίες.